قشم از نگاه گردشگران خارجی

روزنامه هفت صبح – رضا اردو: بزرگترین جزیره خلیج فارس با جاذبه های طبیعی اش هر ساله تعداد قابل توجهی از جهانگردان را به سمت خود می کشاند. جزیره قشم یکی از جزایر استان هرمزگان در تنگه هرمز است که در چند دهه اخیر جنبه توریستی پیدا کرده است اما تا پیش از آن، جزیره بزرگ قشم به خاطر ثروت و اهمیت استراتژیکش محل توجه خارجی ها بوده است.

قشم در زمان صفوی یکی از مراکز تجاری بزرگ دنیا بود که به گواهی نویسندگان آن عصر، وقتی در سال ۱۵۵۲ غارت شد، مقدار زیادی جنس طلا، نقره و پول به دست آمد به طوری که در تمام دنیا آنقدر غنایم وجود نداشت.» پرتقالی ها به آن کیسیمی (Queximi) می گفتند که شبیه نام قشم است. گرایش پرتغالی ها، انگلیسی ها و هلندی ها به این جزیره خود نشان از اهمیت آن در عصر صفوی دارد.

جزیره قشم از سال ۱۸۲۰ تا ۱۸۷۹در دست نیروی دریایی انگلستان بود. لرد کرزن انگلیسی – نایب السلطنه هندوستان نیز در ژانویه ۱۹۰۴ به قشم سفر کرد و در روزنامه تایمز نوشت: «این جزیره چنانکه اهالی آنجا به درستی می نامند، «جزیره طویل» است. جزیره به وسیله تنگه باریک و سخت گذری با طول حدود ۱۰۰ کیلومتر بین بندرعباس و لنگه از سرزمین ایران جدا شده است. آنجا دیرزمانی پایگاه دریایی انگستان بود. دست اندازی قدرت های خارجی تا سال ۱۳۱۴ شمسی ادامه داشت تا آن که انگلیسی ها نیز از آن خارج شدند.

از سال ۱۳۶۹ خورشیدی که قشم منطقه آزاد شد، جاذبه های آن برای جذب گردشگر مورد توجه قرار گرفت. بین سال های ۷۳ تا ۷۵ حدود ۵۰ هزار گردشگر خارجی وارد قشم شدند که در سال های بعد بیشتر هم شد. زمان اوج سفر برای این جزیره از اول آبان تا آخر فروردین است. بسیاری از گردشگران خارجی، که اغلب هم از کشور نروژ و بلژیک هستند، دوست دارند جزیره را ببینند، ولی به دلیل کمبود امکانات گردشگری تعداد آنها تنها دو نفر از هر ۱۰۰ گردشگر ورودی به قشم است و بقیه گردشگران داخلی هستند.

دانیال و جینا، زوج جهانگردی سنگاپوری که در عرض ۲۷۹ روز (از مرداد ۱۳۹۳) از شرق چین تا ترکیه سفر کردند، در سفرشان به ایران توجه خاصی به قشم نشان داده اند که در سایت شان بازتاب یافته است: «حتی اگر اهل طبیعت و جغرافیا نباشید، در مواجهه با اشکال طبیعی جزیره قشم شگفت زده خواهید شد. تنگه دندانه ای بزرگ ترین غار نمکی جهان و روستای زیبای ماهیگیری را باید دید. در جزیره هیچ وسیله نقلیه عمومی وجود نداشت و ما خوش شانس بودیم که خانواده ای بومی به ما جا دادند و خودشان ما را گرداندند.

همچنان در اینجا زنانی را می توان دید که روبنده ای می بندند که نیمه بالای صورت شان را می پوشاند. این«زنان نقاب دار» را تنها می توان در جنوب ایران به خصوص در بندرعباس و قشم دید. زنان جزیره قشم، دستی در گلابتون دوزی دارند آنها حتی عروسک های ماسک داری درست می کنند که نماد زنان بندری است و آنها را به توریست ها می فروشند. روستای لافت دارای فرهنگ اصیل خلیج فارس است که به سرعت دارد رنگ می بازد. لافت به ویژه در هنگام غروب، خیلی زیبا است. در نزدیکی لافت می توانید گشتی های سنتی بزرگی را ببینید که برای انتقال بار در خلیج فارس استفاده می شدند.

در ژئوپارک قشم دو جانبه اصلی وجود دارد: غار نمکدان و تنگه چاهکوه. ورودی غار شاید تنها یک متر یا کمتر بود؛ بنابراین می بایست برای ورود به آن کاملا خم می شدیم. آب در غار تا مچ پا و گاهی تا زانو می رسید. هیچ جایگاه گرفتن بلیت یا ورودی خای برای غار وجود نداشت. درون غار کاملا تاریک است و بدون چراغ قوه نمی توان حرکت کرد. طنابی در غار مسیر ورود و خروج را مشخص می کند. مسیر رانندگی تا تنگه چاهکوه بسیار زیبا بود. چشم انداز آن واقعا یکتا و متفاوت از دیگر جاهای جزیره است. تنگه چاهکوه دیوانه کننده بود؛ برآمدگی های شنی اش دیدنی بودند. فقط به برآمدگی های تنگه بنگرید؛ تماشایی هستند.»

آفرد مولون، جهانگرد آلمانی، در سفرش به ایران در دی ماه ۱۳۹۳ در سایتش از قشم نوشته است: «توریست های کمی در اینجا دیده می شوند؛ راننده مان گفت یک ماه پیش یک زوج اسپانیایی را در جزیره گردانده است. دیواره های غار نمکی همه سفید است. غار تا عمق ۲۰۰-۱۰۰ متری کوه ادامه دارد، تنگه چاهکوه را هر چه بیشتر ادامه می دهی تنگ تر می شود. منظره اش دیدنی است. اینجا همچنین چند چاه وجود دارد که ظاهرا هنوز آب دارند. هنوز قایق های چوبی، شبیه قایق های باستانی می سازند که برای انتقال بار بین قشم و دبی استفاده می شود. برای دیدن غروب خورشید به شهر قدیمی لافت رفتیم. از ۳۶۵ چاهی که در لافت وجود دارد، اکنون ۶۰ تای آنها آب دارند.» در ادامه بعضی نظرات توریست ها را به تفکیک جاذبه ها مرور می کنیم. تنگه چاهکوه در جزیره قشم یکی از برترین میدان دیدها را برای گردشگر فراهم می کند، اما از امکانات رفاهی برخوردار نیست.

گردشگر استرالیایی، در بهمن ۹۳ چاهکوه را اثر طبیعی زیبایی توصیف می کند که چشم را فریب می دهد: «اولین سفرم به جزیره قشم نبود اما اولین باری بود که تنها برای جاذبه های طبیعی اش به دیدن شهرها و سازه ها رفتم. اعتراف می کنم که از این سفر و به خصوص چاهکوه بسیار لذت بردم. شاید دیدن چاهکوه کمی وقت گیر باشد اما اگر طرفدار پدیده های طبیعی باشید، واقعا ارزشش را دارد. اشکال شنی که اینجا می بینید در گذر میلیون ها سال پدید آمده اند. منظره خارق العاده است، به خصوص اگر روز آرامی باشد و خیلی شلوغ نشود. تا آنجا که می توانید با خود آب بیاورید، زیرا اینجا هیچ مکانی برای خرید آب و خوراک نیست.»

مسافر اسپانیایی، در اسفند ۹۶، این پدیده زمین شناسی زیبا را توصیف کرده: «صخره های ساییده شده و صفحات تکتونیک در هم تنیده شده منظره تاثیرگذار و زیبایی را در چاهکوه پدید آورده است. دیواره ها در جهت های مختلف بیرون زده اند و می توانید راه های مختلفی را امتحان کنید. بومیان از این صخره ها برای جمع آوری آب استفاده منی کردند که خیلی جالب بود. در عجبم که چطور این تنگه آنقدرها شهرت جهانی پیدا نکرده است. اگر فرصت کردید حتما از اینجا دیدن کنید.»

دره ستارگان

دره ستارگان جاذبه دیگری در جزیره دیگری در جزیره قشم است که توریست ها معمولا به خاطر منظره زیبایش به آن سر می زنند. گردشگر مالزیایی، در فروردین ۹۴ نوشته: «به آنجا دره ستارگان می گویند، زیرا مردم بومی عقیده دارند که دره بر اثر شهاب سنگ ایجاد شده است اما در واقع اینگونه نیست و افسانه است؛ برخورد آب موجب شکل گیری سنگ ها در دره شده است. راهنماهایی آنجا هستند تا توضیحاتی ارائه دهند. توصیه می کنم در بهار به آنجا بروید.»

مسافر ایرلندی، در خرداد ۹۶، رفتن به دره ستارگان در هنگام غروب را توصیه کرده: «این اشکال ساییده شده، به خصوص در هنگام غروب، بسیار زیبا هستند. ورودی ناچیزی برای شان در نظر گرفته شده، یکی دو ساعتی آنجا بگردید و از منظره زیبای دره لذت ببرید.»

جزیره هنگام

مسافر رومانیایی در تیرماه ۹۵ به آنجا رفته: «جزیره هنگام حرف ندارد؛ خیلی سنتی است. من آنجا دلفین دیدم، غذای سنتی خوردم، از بومیان خرید کردم، در جزیره قدم زدم و مانند بندری ها لباس پوشیدم. حتما دوباره به آنجا خواهم رفت. انگار در زمان سفر کرده بودم.» از دیگر جاذبه های منطقه قشم می توان به جنگل های حرا و جزیره نار اشاره کرد که کم و بیش توریست هایی به آنجا پا می گذارند.